Đền Gióng Sóc Sơn - Điểm du lịch tâm linh nổi tiếng Hà Nội
Khu di tích lịch sử đền Gióng Sóc Sơn chính là một điểm du lịch tâm linh được nhiều du khách trong và ngoài nước tìm đến. Nơi đây được xây dựng từ thời vua Đinh Tiên Hoàng và trở thành chứng nhân lịch sử qua nhiều thời kỳ. Đền Gióng Sóc Sơn Hà Nội còn gắn liền với truyền thuyết Thánh Gióng được lưu truyền qua bao thế hệ.
Hãy cùng Cách Hay Nhất khám phá thêm những điều hấp dẫn, đặc sắc của ngôi đền nổi tiếng này nhé!
1. Giới thiệu về Đền Gióng Sóc Sơn
Đền Gióng Sóc Sơn tọa lạc tại núi Vệ Linh (núi Sóc) thuộc thôn Phù Linh, xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội. Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 30km, thuận tiện cho du khách di chuyển nên nơi này luôn là điểm đến lý tưởng của nhiều người.
Chắc hẳn, ai trong chúng ta, con dân của Việt Nam đều biết đến truyền thuyết Thánh Gióng đánh đuổi giặc Ân, mang đến sự yên bình cho nước Nam. Đền Gióng Sóc Sơn Hà Nội gắn liền với truyền thuyết này, được lưu giữ đến tận ngày hôm nay. Trong văn hóa tín ngưỡng của người dân Việt Nam, Thánh Gióng được xem là vị thần Tứ bất tử, đại diện cho con người bất khuất, kiên cường, sẵn sàng cống hiến toàn bộ sức lực để đánh đuổi giặc ngoại xâm.
Khu di tích lịch sử này được xây dựng từ thời vua Đinh Tiên Hoàng có một miếu nhỏ thờ Phù Đổng Thiên Vương và chùa Non nước. Đến đời vua Lê Đại Hành khi đang cùng quân đội trên đường đi chiến đấu chống quân Tống đã ghé vào miếu thờ này và vua đã làm lễ cầu Thánh Gióng với mong muốn cuộc chiến thắng lợi, đem lại bình yên cho người dân.
Và trong trận chiến đấu ấy, nước ta đã giành thắng lợi và quân Tống phải rút về nước. Để tỏ lòng biết ơn, vua Lê Đại Hành đã cho xây dựng lại miếu thời Phù Đổng Thiên Vương uy nghi và tráng lệ hơn nhiều.
Sau nhiều năm tu sửa, xây dựng, hiện nay Đền Gióng Sóc Sơn có Đền Trình, Đền Mẫu, Chùa Đại Bi, chùa Non Nước, Đền Thượng, Hòn đá Trồng, Tượng đài Thánh Gióng và rất nhiều bia đá.
2. Di chuyển đến Đền Gióng Sóc Sơn như thế nào?
Để di chuyển đến Đền Thánh Gióng Sóc Sơn, du khách có thể lựa chọn giữa rất nhiều phương tiện như:
2.1. Di chuyển bằng xe bus
Đường đi Đền Gióng Sóc Sơn khá dễ đi nhưng có nhiều dốc, nếu tay lái bạn chưa chắc thì phương tiện công cộng là phương tiện lý tưởng cho bạn lựa chọn. Tuy nhiên, điểm dừng của bus cách khá xa lối vào Đền Gióng Sóc Sơn Hà Nội nên bạn có thể đi xe ôm hoặc đi bộ. Nhưng đi bộ thì bạn sẽ khá mệt và không còn nhiều sức lực để khám phá hết nơi đây nữa đâu.
Bạn có thể lựa chọn tuyến Bus 15 (Gia Lâm – Phố Nỉ) rồi dừng ở điểm có biển chỉ dẫn vào đền Gióng Sóc Sơn bên ngoài quốc lộ 3 và từ đây bạn cần di chuyển thêm 3km nữa là sẽ vào khu di tích. Nên bạn có thể bắt taxi hay xe ôm để di chuyển cho tiết kiệm thời gian và sức lực. Vì vào khu di tích bạn sẽ còn phải đi bộ và leo núi nhiều nữa nên nhớ giữ gìn sức khỏe nhé.
2.2. Di chuyển bằng phương tiện cá nhân (xe máy hoặc ô tô)
Có 2 tuyến đường để bạn di chuyển từ Hà Nội tới Đền Gióng Sóc Sơn là:
+ Hướng đi cầu Nhật Tân: Bạn di chuyển qua cầu Nhật Tân, đến đoạn rẽ ra quốc lộ 5 thì bạn đừng rẽ mà hãy chạy thẳng tiếp đến khi gặp QL18 thì rẽ vào đó đi một đoạn thì lại rẽ trái vào quốc lộ 3. Chạy thêm một chút nữa là bạn sẽ nhìn thấy biển chỉ dẫn đường đi Đền Gióng Sóc Sơn Hà Nội.
+ Cầu Thăng Long: di chuyển theo hướng đường cầu Thăng Long – Nội Bài đến ngã giao cắt với quốc lộ 18 thì bạn rẽ vào vòng ra phía sau lưng sân bay Nội Bài và tiếp tục chạy thẳng theo đường 131. Khi gặp quốc lộ 3 thì rẽ trái rồi đi tiếp một đoạn ngắn nữa là sẽ đến đền Gióng Sóc Sơn.
Nếu di chuyển bằng xe máy thì bạn nhớ lắp gương chiếu hậu, mang đầy đủ giấy tờ và đi chậm vì đoạn quốc lộ 18 luôn có CSGT đứng để bắt lỗi.
3. Thời điểm thích hợp nhất để đến Đền Gióng Sóc Sơn
Thời tiết ở Sóc Sơn khá mát mẻ, trong lành và thoải mái nên bạn có thể đến Đền Gióng Sóc Sơn Hà Nội bất kể lúc nào bạn thích. Đến với nơi này, bạn sẽ được hòa mình vào bầu không khí yên bình, địa điểm tâm linh nổi tiếng cho tâm hồn được thư giãn sau chuỗi ngày làm việc mệt mỏi. Tuy nhiên, nếu muốn được khám phá nhiều điều thú vị nhất thì bạn nên đến đây vào thời điểm diễn ra lễ hội Đền Gióng Sóc Sơn.
Vào mùng 6 đến mùng 8 tháng Giêng âm lịch hàng năm ở khu di tích này sẽ diễn ra lễ hội Đền Gióng Sóc Sơn. Đây cũng chính là thời điểm được nhiều du khách lựa chọn để đến nơi đây nhất. Du khách sẽ được hưởng thự không khí lễ hội đầu năm nhộn nhịp, linh thiêng. Lễ hội diễn ra trong 3 ngày với rất nhiều các nghi thức truyền thống.
Đặc biệt, vào đêm mùng 5 (trước ngày diễn ra lễ hội), 7 thôn làng sẽ dâng lễ vật để mời thần Gióng về với các lễ vật được chuẩn bị chu đáo. Đêm mùng 5 ấy được gọi là Lễ Dục Vọng, nghi lễ cầu mong cho dân làng được ấm no, mạnh khỏe, hạnh phúc.
Ngày chính hội sẽ diễn ra lễ dâng hoa tre ở đền Sóc và chém tướng giặc. Từ những thanh tre dài được vót nhọn thành xơ, nhuộm màu tạo ra hoa tre. Sư lễ dâng hoa, tre sẽ được tung ra trước sân để cho du khách lấy để cầu may cho năm mới. Nghi lễ chém tướng giặc được thực hiện bằng cách chém vào pho tượng, điều này diễn tả lại truyền thuyết Thánh Gióng dùng tre ngà quật chết Thạch Linh (tướng cầm đầu của bọn giặc Ân).
Vào ngày khai hội, dân làng và người dự hội sẽ lên dân hương thần Gióng. Đến giữa đêm sẽ diễn ra lễ Khai quang. Mùng 7 là ngày chính hội, theo truyền thuyết thì đây là ngày Thánh Gióng bay về trời. Ngày chính hội khu di tích này trở nên sôi động, đông đúc hơn bao giờ hết bởi nhiều trò chơi dân gian thú vị được tổ chức trong ngày này.
4. Khám phá Đền Gióng Sóc Sơn có gì?
4.1. Đền Hạ – Đền Trình
Đền Hạ – Đền Trình chính là điểm đến đầu tiên trong khu di tích Đền Gióng Sóc Sơn Hà Nội. Đây là nơi thờ những vị thần trong truyền thuyết. Ngôi đền này nằm ngay bên trái cổng khu di tích, ngoài sân đền có cây đa cổ thụ cao lớn cùng hồ nước xanh biếc, những linh vật bằng đá ngồi chầu về phía Đền.
4.2. Chùa Đại Bi
Sau khi tham quan xong đền Hạ, du khách chỉ cần di theo con đường lát gạch nem đỏ là sẽ thất chùa Đại Bi. Ngôi chùa này thờ những vị sư cao tuổi ngày xưa vì yêu mến cảnh vật yên bình, trong lành, hoang vắng của nơi này mà đã ở lại để tu tới khi thành chính quả.
Chùa Đại Bi khá nhỏ nhưng có kiến thức rất độc đáo. Cửa phủ được sơn màu đỏ, mái vòm uốn cong rất đẹp mắt, thú vị. Bên trong có những câu hoành phi, câu đối được sơn thiếp vàng rất uy nghiêm, lộng lẫy.
4.3. Đền Mẫu
Nằm đối diện chùa Đại Bi là Đền Mẫu. Đây chính là nơi thờ mẹ của Thánh Gióng. Diện tích của ngôi đền này khá nhỏ nhưng được trạm trổ vô cùng tinh xảo. Ngay trước cửa vào trong đền có dòng chữ “Phù Đổng danh truyền Thiên Thượng Mẫu” được làm rất tỉ mỉ, công phu.
Giếng Mẫu nằm trong khuôn viên đền, với màu nước xanh mát quanh năm thể hiện sự hiền từ, nhân hậu, khoan dung. Tuy nhiên, hiện nay giếng này được quá nhiều du khách thả tiền lẻ xuống làm ảnh hưởng đến nước trong giếng nên ban quản lý di tích đã che miệng giếng lại để hạn chế hành động đó.
4.4. Đền Thượng
Từ Đền Mẫu, du khách chỉ cần đi thêm một đoạn là sẽ đến Đền thượng. Đây là đền thờ Thánh Gióng – Phù Đổng Thiên Vương, một trong tứ bất tử của văn hóa dân gian Việt Nam. Dọc con đường đi đến đền Thượng, bạn sẽ nhìn thấy nhiều tượng đá nhỏ tọa lạc, rặng thông già, nấm cây cổ thụ đứng trang nghiêm khiến khung cảnh nơi đây trở nên tôn kinh hơn rất nhiều.
Ở phía trước đền Thượng có một cặp ngựa gỗ tượng trưng cho ngựa sắt mà Thánh Gióng đã dùng để đánh đuổi giặc Ân. Ở bên trong đền có nhà Đại Bái và Hậu Cung được trang trí với nhiều câu đối, đôi hạc, lọng vàng,…
Bức tượng thờ Thánh Gióng nằm bên trong Hậu Cung. Bức tượng này làm bằng gỗ trầm hương, được chạm khắc công phu tạo ra khuôn mặt phương phi. Cnahj tượng có 6 vị công thần thể hiện cho những người đã phò tá giúp Thánh Gióng đánh đuổi giặc xâm lược. So với các ngôi đền khác trong khu di tích Đền Gióng Sóc Sơn thì đền Thượng có diện tích lớn và được thiết kế với kiến trúc phức tạp hơn.
4.5. Nhà Bia
Nhà Bia là điểm khám phá thú vị khi đến khu di tích Đền Gióng Sóc Sơn. Ở nơi này có nhiều bia với các bia khác hoàn toàn so với bia ở chùa đình Việt Nam. Bia ở đây được xây dựng bằng đá phiến nên rất vững trãi, tồn tại hàng trăm năm. Phần thân chắc chắn gắn liền với phần đỉnh hình chóp nón nhìn xa giống như chiếc mũ sắt của thánh Gióng đã đội năm xưa.
4.6. Tượng Đài Thánh Gióng
Nằm trên đỉnh núi Đá Chồng, tượng Đài Thánh Gióng kích thước rất lớn với chiều cao là 11.07m, độ vươn ra 16m, nặng 85 tấn. Đứng từ xa, du khách dễ dàng nhìn thấy một tượng đài khổng lồ với khí thế hiên ngang, sừng sững y như Gióng trên đường đánh giặc.
Năm 2008, tượng đài bắt đầu được xây dựng và hoàn thành năm 2010. Đây là công trình tiêu biểu được chọn lựa để chào mừng đại lễ quan trọng của nước Việt nam – 1000 năm Thăng Long Hà Nội. Bức tượng được đúc bằng đồng nguyên chất với kích thước lớn, đứng sừng sững trên ngọn núi. Du khách muốn đến đây chỉ cần đi theo đường mòn lên đỉnh núi là sẽ được chiêm ngưỡng trọn vẹn sự to lớn ấy.
4.7. Chùa Non Nước
Chùa Non Nước có tên chữ là Sóc Thiên Vương Thiền Tự tọa lạc ở độ cao 110m so với chân núi. Chùa nằm trong không gian yên tĩnh, thoáng đạt, gần gũi với thiên nhiên. Bên trong chùa Non Nước có bức tượng phật Tổ Như Lai được đúc bằng đồng nguyên khối nặng 30 tấn và cao hơn 8m.
4.8. Học viện Phật giáo Việt Nam
Tuy Học viện Phật giáo Việt Nam không nằm trong khu di tích Đền Gióng Sóc Sơn nhưng nếu bạn vẫn còn sức khỏe và muốn khám phá thêm thì chỉ cần di chuyển xuống núi là sẽ đến ngay nơi này. Nơi đây là một khu vực rất lớn có quảng trường, giảng đường, tượng đài, bảo tàng,… dành cho các Tăng Ni.
5. Lễ hội Đền Gióng
Lễ hội Đền Gióng diễn ra vào ngày mùng 6 đến mùng 8 tháng Giêng âm lịch hàng năm. Đến Đền Gióng vào thời gian này là thích hợp nhất để hưởng thụ hết không khí lễ hội đầu năm ở khu di tích linh thiêng này. Trong 3 ngày diễn ra lễ hội, tại khu di tích sẽ diễn ra đầy đủ các nghi thức truyền thống như lễ khai quang, lễ rước, lễ dâng hương, dâng hoa tre lên đền Thượng.
Điểm đặc biệt, trước ngày diễn ra lễ hội, vào đêm mùng 5, 7 thôn làng đại diện cho 7 xã sẽ dâng lễ vật để mời Thần Gióng về cho ngày hội chính thức. Đêm hôm đó được gọi là Lễ Dục Vọng, ghi lễ cầu mong cho dân làng được yên ấm, an vui, cuộc sống bình an no đủ.
Nghi lễ chủ yếu trong ngày chính hội là dâng hoa tre ở đền Sóc (thờ Thánh Gióng) và chém tướng giặc. Hoa tre được làm bằng những thanh tre dài khoảng 50cm, đường kính khoảng 1cm, đầu được vót thành xơ và nhuộm màu. Sau lễ dâng hoa, tre được tung ra trước sân đền cho người dự hội lấy để cầu may. Chém tướng giặc được thực hiện bằng cách chém một pho tượng, diễn lại truyền thuyết Thánh Gióng dùng tre ngà quật chết tướng cầm đầu giặc Ân là Thạch Linh (đá thành tinh).
Vào ngày khai hội, dân làng và các du khách thập phương dân hương lên thần Gióng. Vào nửa đêm ngày khai hội sẽ diễn ra lễ Khai quang (lễ Khai quang sẽ thực hiện tắm rửa cho pho tượng Thánh Gióng). Ngày chính hội là mùng 7, ngày Thánh Gióng bay về trời theo truyền thuyết. Vào ngày diễn ra chính hội, Đền Gióng sôi động và hấp dẫn người dân địa phương và du khách thập phương bởi nhiều trò chơi dân gian như chọi gà , cờ tướng, hát ca trù,...
Nghi lễ quan trọng và đáng chờ đợi nhất trong ngày chính hội là dâng hoa tre ở Đền Sóc (nơi thờ Gióng) và chém tướng giặc. Hoa tre đực sử dụng trong lễ hội được làm từ những thanh tre dài khoảng 50cm, đường kính chỉ 1cm, đầu thanh tre được vót thành xơ và nhuộm màu. Sau khi diễn ra lễ dâng hoa, tre được tung ra trước sân đền để những người dự lễ hội lấy làm vật cầu may cho năm mới.
Với phần lễ chém tướng giặc, những người thực hiện nghi lễ sẽ chém một pho tượng, diễn lại cảnh Thánh Gióng dùng tre ngà quật chết tướng giặc Ân.
6. Một số lưu ý cho du khách khi lần đầu đến Đền Gióng Sóc Sơn
Nếu bạn di chuyển bằng phương tiện cá nhân thì phải tuân thủ luật giao thông. Bạn phải di chuyển chậm, nhìn đường cẩn thận vì đường GL31 khá hẹp và nhiều đồi núi. Bạn cũng nhớ phải mang theo đầy đủ giấy tờ, gương chiếu hậu xe.
Nếu bạn muốn leo bộ lên tượng đài Thánh Gióng thì sẽ cần phải chuẩn bị đồ đạc gọn nhẹ, ăn mặc dễ di chuyển, lịch sự, đi giày thể thao, thoải mái, đem theo nước uống. Vào những ngày trời nắng thì bạn cũng nên mang theo một chiếc mũi để đội.
Bạn cũng có thể đem theo chút đồ ăn nhẹ để picnic cùng bạn bè ở đây vì quanh khu di tích có không gian thoáng mát, yên bình rất dễ chịu, Tuy nhiên sau khi vui chơi bạn cần đảm bảo dọn dẹp thật kỹ trước khi mình di chuyển để đảm bảo khu di tích Đền Gióng Sóc Sơn Hà Nội luôn được đẹp, sạch sẽ cho những người sau đến khám phá.
7. Khách sạn gần Đền Gióng Sóc Sơn
Gần Đền Gióng Sóc Sơn có nhiều khách sạn mà bạn có thể chọn lựa như:
7.1. The Gateway Garden House Noi Bai
Địa chỉ: 10 Võ Nguyên Giáp, Mai Đình, Sóc Sơn, Hà Nội, Việt Nam
Giá từ 220,000đ / đêm
Nếu bạn muốn tìm một khách sạn giá rẻ gần Đền Gióng Sóc Sơn thì The Gateway Garden House Noi Bai chính là lựa chọn lý tưởng cho bạn. Chỉ với hơn 200.000 đồng/đêm là bạn sẽ được nghỉ ngơi trong không gian thoải mái, sạch sẽ và cũng rất hiện đại.
7.2. HD House
Địa chỉ: Đường Võ Nguyên Giáp, sân bay Nội Bài, Hương Gia, Việt Nam
Giá từ 234,900đ / đêm
HD House cũng là khách sạn giá rẻ nằm gần sân bay Nội Bài nên sẽ rất thuận tiện cho bạn tìm kiếm và di chuyển. Không gian khách sạn thoáng mát, sạch sẽ và nơi này cũng nhận được rất nhiều lời khen từ du khách.
7.3. U Lesa – Nhà Bên Rừng
Địa chỉ: Thôn Lâm Trường, Xã Minh Phú, Huyện Sóc Sơn, Hà Nội, Hà Nội
Giá từ 6,380,000đ / đêm
Địa điểm nghỉ dưỡng gần gũi với thiên nhiên, U Lesa – Nhà Bên Rừng là điểm dừng chân vô cùng lý tưởng cho bạn những giây phút nghỉ ngơi thoải mái, hiện đại, dễ chịu nhất. Đến với nơi này, bạn sẽ được tha hồ chọn lựa bởi tổ hợp khu nghỉ dưỡng có rất nhiều mô hình nhà ở đa dạng, độc đáo rất hòa hợp, thân thiện với môi trường xung quanh.
7.4. Khách sạn Việt Airport
Địa điểm: 5A Thái Phù, Võ Nguyên Giáp, Sân bay Nội Bài, Sóc Sơn, Hà Nội
Giá từ 1,000,000đ / đêm
Khách sạn Việt Airport là khách sạn gần sân bay được nhiều du khách chọn lựa. Đến với nơi này bạn sẽ được thả mình trong không gian hiện đại, sang trọng và có thời gian nghỉ ngơi đáng nhớ nhất.
Trên đây là những chia sẻ của Cách Hay Nhất về Đền Gióng Sóc Sơn, một điểm đến tâm linh bạn không nên bỏ qua trong chuyến đi. Sự yên bình, thoải mái, thoáng đãng, gần gũi với thiên nhiên ở đây sẽ giúp bạn xua tan mọi căng thẳng, mệt mỏi và phải say đắm nơi này.
Điểm đến thụ vị cách TT Hà Nội khoảng 30km