Quảng Bình Quan - Thăm di tích lịch sử trăm năm tuổi
Quảng Bình có nhiều di tích lịch sử nổi danh, trong đó Quảng Bình Quan là di tích lịch sử có tuổi đời hàng trăm năm, chứng kiến nhiều cột mốc quan trọng, sự thay đổi của địa phương.
Không còn là một thành lũy đổ nát, Quảng Bình Quan hiện đã được chính quyền và nhân dân phục chế. Đây là điểm du lịch Quảng Bình nổi tiếng được nhiều du khách ghé thăm. Đến Quảng Bình Quan, bạn sẽ được tham quan, tìm hiểu về những câu chuyện lịch sử gắn liền với công trình này!
1. Quảng Bình Quan là gì? Tọa lạc ở đâu?
Quảng Bình Quan là một thành lũy kiên cố nằm trong hệ thống Lũy Thầy, được xây năm 1639 – một trong những trọng yếu hàng đầu ở Đàng Trong. Hiện nay, đây được coi là di tích lịch sử, văn hóa ở Quảng Bình, đã được phục chế gần như nguyên dạng, trở thành minh chứng lịch sử sống động.
Nếu có dịp du lịch Đồng Hới thì Quảng Bình Quan chính là điểm đến không thể bỏ lỡ. Đây là di tích lịch sử nổi tiếng, nằm ở trung tâm phường Đồng Hải, giữa ngã tư đường:
Phía Tây là đường đi lên Đức Ninh
Phía Bắc là đường đi Hà Nội
Phía Đông là đường Mẹ Suốt đi xuống bến sông Nhật Lệ
Phía Nam là đường đi Huế
2. Câu chuyện lịch sử về Quảng Bình Quan
Sử cũ ghi rằng, sông Động Hải là hợp lưu của hai con sông Nhật Lệ và Lệ Kỳ. Đây cũng là “gạch nối” của lũy Đầu Mâu – Nhật Lệ. Muốn từ Bắc vào Nam, phải qua sông Động Hải, chui qua Quảng Bình Quan.
So với những dấu vết còn lưu lại, thời Trịnh – Nguyễn, con đường Thiên Lý đến Động Hải là đường nằm ngoài thành. Muốn đến cầu Dài, phải bắt buộc qua Quảng Bình Quan. Ngày nay, quốc lộ 1A thay thế đường Thiên Lý xưa, đi ngang qua phía trong thành, ra khỏi cửa Nam Môn, chạy lướt mặt sau di tích để đến cầu Dài.
Thuở xưa, người phương Bắc có việc gì, muốn vào dinh Quảng Bình, đi đường bộ thì phải vào cửa Quảng Bình Quan, trình giấy tờ rồi ngược ra hướng Bắc để vào cửa Nam Môn nhập thành. Với những chứng cứ lịch sử, có thể thấy, vị trí của Quảng Bình Quan hiện nay chính là ở địa điểm cũ. Đến thời vua Minh Mạng xây gạch đá để phục chế, nâng cao tính thẩm mỹ của di tích.
Hiện nay, người ta không dùng đường Thiên Lý mà sử dụng quốc lộ 1A, chạy lướt bên trong di tích. Nhiều người lầm tưởng, di tích này không liên quan đến sự giao lưu Bắc – Nam. Nhưng sự thật lại không phải vậy!
Đại Nam Nhất Thống Chí viết, Quảng Bình Quan có một bức thành ngoài bảo vệ. Đó không đơn thuần là một cửa kiểm soát mà còn là công sự chiến đấu, nên có một quai thành để bảo vệ ở ngoài. Quai thành này nằm ở phía trước, mặt hướng về về phía Tây, hướng mà hiện nay có con đường đi Đức Ninh.
Mà đã là phòng tuyến thì buộc phải xây mặt hướng về có phía địch. Ở lũy Đầu Mâu – Nhật Lệ phải chặn đón quân Trịnh từ Bắc xuống, mà đường Bắc – Nam khi đến dinh Quảng Bình lại theo hướng Tây. Như vậy, Quảng Bình Quan phải lấy hướng đó làm mặt tiền.
Đến ngày nay, người ta vẫn thấy có ba chữ Hán ghi ở trước mặt cửa. Điều này cho thấy mặt tiền của di tích này chính là phía đường Mẹ Suốt và quốc lộ 1A.
3. Du lịch Quảng Bình Quan có gì thú vị?
Quảng Bình Quan hiện tại đã được phục chế lại với kiến trúc nguyên bản, thành vẫn còn 3 cổng tương đối nguyên vẹn. Di tích đã tồn tại hàng trăm năm, từng chứng kiến nhiều mốc lịch sử quan trọng của mảnh đất Đồng Hới – Quảng Bình.
Đây cũng là một trong 32 công trình văn hóa trọng điểm được đầu tư trong giai đoạn 2001 – 2010. Đến thành phố Đồng Hới, du khách sẽ được tìm hiểu lịch sử, ngắm công trình kiến trúc lâu đời cũng như cảm nhận được khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp.
4. Điểm đến du lịch hấp dẫn gần Quảng Bình Quan
Du lịch Quảng Bình, ngoài thăm di tích lịch sử Quảng Bình Quan, du khách còn có thể thăm thú rất nhiều địa điểm hấp dẫn khác.
4.1. Nhà thờ Tam Tòa cách 1km
Nhà thờ Tam Tòa là nhà thờ Công giáo nổi tiếng, bị chiến tranh tàn phá chỉ còn phần tháp chuông. Nhà thờ được xây theo kiến trúc Bồ Đào Nha, phục vụ cho khoảng 1.200 giáo dân. Sau hiệp điện Giơ-ne-vơ, hầu hết giáo dân di cư vào Nam, nhà thờ gần như không còn được sử dụng. Đến khoảng tháng 2 năm 1965, nhà thờ gần như bị đánh sập, chỉ còn lại phần tháp chuông và cột trụ bằng gạch trên nền móng đá.
4.2. Tượng đài Mẹ Suốt cách 500m
Tượng đài Mẹ Suốt có chiều cao 7 mét, đặc tả hình ảnh Mẹ Suốt – người mẹ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến cứu nước. Với tay cầm chắc mái chèo, nét mặt hiên ngang, mẹ chính là người đưa các chiến sĩ, thanh niên xung phong sang sông. Đây là công trình lịch sử thể hiện lòng biết ơn của nhân dân Quảng Bình với nữ anh hùng Nguyễn Thị Suốt.
4.3. Chợ đêm Đồng Hới cách 700m
Quảng Bình không chỉ có cảnh đẹp mà còn có rất nhiều món ăn ngon. Nếu bạn muốn thưởng thức đặc sản Quảng Bình đừng quên ghé chợ đêm Đồng Hới. Nơi đây bày bán rất nhiều đồ lưu niệm, những món ăn đặc trưng được chế biến bởi người dân địa phương với giá thành cực kỳ phải chăng.
Để thuận tiện cho việc di chuyển, khi du lịch Quảng Bình, du khách nên lựa chọn những địa điểm lưu trú gần trung tâm, hệ thống tiện ích đa dạng. Melia Vinpearl Quảng Bình là khách sạn nghỉ dưỡng 5 sao nằm bên dòng sông Nhật Lệ, rất gần với các địa điểm du lịch hấp dẫn khác. Từ đây, du khách cũng rất thuận tiện để ghé thăm động Phong Nha, hang Sơn Đoòng, động Thiên Đường, bãi đá Nhảy,...
Là di tích lịch sử nổi tiếng, Quảng Bình Quan chính là điểm đến không thể bỏ lỡ khi tới du lịch Quảng Bình. Đây cũng là công trình có ý nghĩa rất lớn về lịch sử, được phục chế gần như nguyên bản góp phần giúp du khách hiểu được tầm quan trọng của địa phương trong bản đồ giao thông thời Trịnh – Nguyễn.
Di tích cổ ở Quảng Bình, khá nhỏ